Większa część z nas okres zimowy przeznacza na remonty i przygotowanie maszyn do sezonu wiosennego. Podczas jakichkolwiek napraw należy pamiętać, aby wszystkie połączenia śrubowe przykręcać z odpowiednią siłą. Jeżeli użyjemy zbyt dużej siły możemy uszkodzić śrubę lub zerwać gwint, przy zbyt małej sile śruba może się odkręcić, co w przypadku np. osi koła może się zakończyć dla nas tragicznie.
"Siła" z jaką dokręcamy śruby nazywa się poprawnie momentem i wyrażamy ją w niutonometrach [Nm]. Jak określić czy moment z jakim dokręciliśmy połączenie jest odpowiedni? - Przy użyciu klucza dynamometrycznego!
Klucz dynamometryczny to zazwyczaj nasadowa grzechotka z mechanizmem sprężynowym i skalą. Kręcąc uchwytem grzechotki ustawiamy na skali wymagany moment, następnie przy dociąganiu śruby usłyszymy charakterystyczny dźwięk kliknięcia. Oznacza to, że pożądany moment został osiągnięty i należy przerwać dokręcanie. Klucze dynamometryczne nie są narzędziami tanimi, jednak wydając na niego 150-300zł inwestujemy we własne bezpieczeństwo oraz przedłużamy żywotność naszych maszyn. Dobrej jakości klucz ze świadectwem kalibracji może służyć w naszych domowych warsztatach przez całe nasze życie. Należy tylko pamiętać o kilku prostych zasadach:
-NIGDY nie używamy klucza dynamometrycznego do odkręcania śrub.
-ZAWSZE zerujemy skalę klucza po użyciu i NIGDY nie przechowujemy klucza z naciągniętą sprężyną.
-Klucza używamy tylko do DOCIĄGANIA połączeń, nie do ich przykręcania.
-NIGDY nie przeciągamy klucza po usłyszeniu kliknięcia.
-NIGDY nie dokręcamy śrub z momentem większym niż skala klucza.
Jako że nie ma jednego, uniwersalnego klucza nadającego się do wszystkich śrub należy się wyposażyć w kilka kluczy o nakładających się skalach. Dla nas, Vespowych mechaników, wystarczające powinny być dwa klucze. Mniejszy o skali ok. 5-30 Nm i większy ok. 10-110Nm. Poniżej tabela z momentami dokręcania większości połączeń śrubowych w najpopularniejszych modelach Vespy.
|
PK |
PX, T5 |
Nakrętka sprzęgła |
45 Nm |
45 Nm |
Nakrętka koła magnetycznego |
50 Nm |
65 Nm |
Nakrętki głowicy standardowej |
18 Nm |
18 Nm |
Nakrętki głowicy tuningowej |
22 Nm |
22 Nm |
Świeca zapłonowa |
24 Nm |
24 Nm |
Amortyzator przedni |
27 Nm |
27 Nm |
Amortyzator tylni |
27 Nm |
27 Nm |
Zawieszenie silnika |
52 Nm |
75 Nm |
Nakrętka-bieżnia łożyska główki |
60 Nm |
70 Nm |
Nakrętka-pierścień widelca |
40 Nm |
60 Nm |
Kierownica |
44 Nm |
44 Nm |
Felgi i mocowanie kół do bębna |
27 Nm |
27 Nm |
Nakrętka osi przedniej |
90 Nm |
90 Nm |
Nakrętka osi tylnej |
110 Nm |
110 Nm |
Pokrywa sprzęgła |
17 Nm |
17 Nm |
Śruby karterów silnika |
14 Nm |
14 Nm |
Momenty dokręcania na podstawie informacji z katalogów Scooter-Center 2008 i SIP 2012.